W tym etapie projektu naukowo-badawczego "Postaw na Słońce" zdobędziecie wiedzę i umiejętności, dzięki którym staniecie się ekspertami w dziedzinie Odnawialnych Źródeł Energii. Będziecie musieli dowiedzieć się skąd się bierze energia elektryczna wykorzystywana przez ludzi i jakie są wady i zalety różnych form jej pozyskiwania. Dowiecie się co to jest OZE i zdobędziecie szeroką wiedzę o fotowoltaice. W kolejnej części tego etapu, będziecie mogli wypróbować ją w praktyce, projektując mikroinstalacje fotowoltaiczne dla swoich rodzin lub sąsiadów. Zobaczycie jakie oszczędności przynosi OZE dla środowiska, a potencjalnie także dla domowego budżetu.

Stwórzcie maksymalnie dziesięcioosobowy zespół, który będzie brał udział w projekcie "Postaw na Słońce". Nie tylko będziecie mieli szansę na zdobycie wiedzy na temat różnych źródeł energii, z której wytwarzany jest prąd elektryczny, ale będziecie także analizować jego zużycie na przykładzie budynków w swoim otoczeniu. Oprócz tego zaprojektujecie systemy fotowoltaiczne i wyliczycie korzyści środowiskowe i budżetowe z tym związane. Kolejnym krokiem będzie promocja podejmowanych działań, zdobytej wiedzy i dokonanych obliczeń wśród szerokiej społeczności - zarówno szkolnej jak i lokalnej.

• Budując zespół, do wspólnego działania wybierzcie osoby pracowite, zaangażowane i sumienne. Poza tym uczestnicy mogą mieć zupełnie różne predyspozycje i wszechstronne zainteresowania. Wszystkie umiejętności mogą się przydać - nie powinno zabraknąć dobrych fizyków, polonistów, plastyków, komputerowców czy też organizatorów.
• Wybierzcie lidera grupy. Jego rolą stanie się koordynowanie zaplanowanych przez grupę działań. Wymyślcie, kto mógłby reprezentować Was na zewnątrz. Może jest wśród Was osoba, która szczególnie lubi się wyróżniać, przemawiać itd.
• Znajdźcie zaprzyjaźnionego nauczyciela, który będzie pełnił funkcję Opiekuna Zespołu, będzie wspierał Was merytoryczne i pomagał w rozwiązywaniu zadań konkursowych. Najlepiej, aby był to nauczyciel fizyki, ponieważ będzie miał największą wiedzę z zakresu obliczeń, których nie zabraknie na każdym etapie tego konkursu. Jednakże może być to nauczyciel każdego innego przedmiotu, który czuje się na siłach sprostać wyzwaniom tego przedsięwzięcia i ma ochotę wspólnie z młodzieżą zrealizować bardzo ciekawy projekt.
• Pamiętajcie: konieczne jest zezwolenie i współpraca dyrekcji szkoły wyrażającej zgodę na przystąpienie zespołu do udziału w konkursie.
• Przygotujcie plan działania i przypiszcie poszczególnym osobom obszary ich odpowiedzialności. Oczywistym jest, że dobry polonista zajmie się promocją i komunikacją, a dobry plastyk ubierze Wasze pomysły w niebanalną szatę graficzną. Dobry komputerowiec rozpowszechni w sieci przygotowany przez kolegów materiał. Natomiast zapalony fizyk i zdolny matematyk mogą dorzucić pomysły na ciekawostki, nie mówiąc już o koniecznych obliczeniach (oczywiście wszystko pod opieką nauczyciela).
• Zaproponujcie ciekawą nazwę odpowiadającą charakterowi Waszej grupy. Dodajcie atrakcyjne logo identyfikujące Zespół w nawiązaniu do podejmowanych działań. Pamiętajcie by zamieścić je w raporcie z etapu I konkursu. W raporcie przedstawcie też wszystkich członków Zespołu. Obok imienia i nazwiska napiszcie, jakie ta osoba posiada uzdolnienia i predyspozycje, które będą przydatne w Waszych działaniach.

W tym zadaniu należy:

1.1.1 Opisać członków zespołu. Należy wymienić z imienia i nazwiska każdą osobę (również opiekuna) wraz z krótkim komentarzem opisującym jej uzdolnienia i funkcję w zespole (zespół powinien się składać maksymalnie z 10 osób i opiekuna). Maks. 55 punktów (5 pkt. za osobę). Ograniczenie znaków do 2200 (do 200 znaków na osobę).

1.1.2 Wgrać zdjęcie i logo Zespołu. Maks. 10 punktów.

1.1.3 Wgrać slajd, na którym widoczna jest nazwa, logo i zdjęcie zespołu. Maks. 5 punktów.

Aby przekonać innych ludzi do swoich racji musicie dużo wiedzieć na temat, o którym będziecie się wypowiadać jako eksperci.

Przed Zespołem stoją wyzwania takie jak: zbadanie różnych aspektów związanych z używaniem energii elektrycznej w oparciu o przygotowane wzory matematyczne, a z drugiej strony organizowanie ogólnoszkolnych apeli i konferencji promujących wiedzę na temat poznanych zagadnień tj. energii odnawialnej, łącznie z przedstawieniem praktycznych przykładów wykorzystania jej w praktyce. Będziecie także przeprowadzać własne lokalne kampanie informacyjne, przygotowywać prezentacje multimedialne oraz prezentować, na szerokim forum, korzyści wynikające ze zmiany sposobu zaopatrywania budynków w prąd elektryczny.

Problem energetyczny Świata polega na oparciu gospodarki o nieodnawialne źródła energii, których złoża na Ziemi powoli się wyczerpują. Powoduje to nieunikniony wzrost ich cen.
Dodatkowo produkcja energii z surowców kopalnych powoduje emisję CO₂, a w ślad za tym zanieczyszczenie atmosfery - groźne dla równowagi ekologicznej ekosystemu Ziemi.

Kraje Unii Europejskiej implementowały już urządzenia oparte na technologiach energetyki odnawialnej do powszechnego zastosowania i ich doświadczenie pokazuje pozytywne skutki gospodarczo - społeczne.

Przykładem jest energia Słońca, która dzięki odpowiednim urządzeniom może być przetworzona na prąd elektryczny, tak powszechnie wykorzystywany w codziennym życiu.
Powinniście zgłębić zagadnienia takie jak:

źródła energii wykorzystywanej przez ludzi;
wpływ produkcji energii ze źródeł nieodnawialnych na środowisko przyrodnicze;
wyczerpywanie się surowców, z których pozyskiwana jest energia i co z tego wynika;
odnawialne Źródła Energii (OZE);
sytuacja Polski na tle innych krajów w aspekcie korzystania z OZE;
możliwości wsparcia finansowania mikroinstalacji OZE dla indywidualnych odbiorców - taryfy FIT, środki publiczne (programy WFOŚiGW), komercyjne oferty bankowe.

Skorzystajcie z bazy wiedzy na stronie Projektu w zakładce WOKÓŁ ENERGII I FOTOWOLTAIKI Zamieszczonych zostało tam wiele artykułów oraz dokumentów prawnych (unijnych i polskich), analiz przeprowadzonych przez niezależnych ekspertów, itp.

Zajrzyjcie również do zakładki CIEKAWE STRONY, gdzie podane są adresy portali zajmujących się tematyką energii, OZE, fotowoltaiki, itp.
Nieograniczonym źródłem wiedzy może być Internet. Proponujemy porównać informacje pochodzące z kilku portali. Można też poszukać takich informacji w bibliotekach, fachowej prasie i podręcznikach.

W tym zadaniu należy:

1.2.1 Przygotować krótki referat dotyczący wszystkich poniższych zagadnień:
źródła energii wykorzystywanej przez ludzi;
wpływ produkcji energii ze źródeł nieodnawialnych na środowisko przyrodnicze;
wyczerpywanie się surowców, z których pozyskiwana jest energia i co z tego wynika;
odnawialne Źródła Energii (OZE);
sytuacja Polski na tle innych krajów w aspekcie korzystania z OZE;
możliwości wsparcia finansowania mikroinstalacji OZE dla indywidualnych odbiorców - taryfy FIT, środki publiczne (programy WFOŚiGW), komercyjne oferty bankowe.
Maks. 50 punktów. Ograniczenie znaków do 5400.

1.2.2 Wgrać 6 slajdów, które będą prezentować zagadnienia przedstawione w opisie. Maks. 30 punktów.

Ogniwa fotowoltaiczne dają możliwość tworzenia mikro - elektrowni w obrębie własnego gospodarstwa domowego zapewniając niezależność dostaw prądu. Można odsprzedawać prąd dystrybutorowi energii, co daje możliwość domowych oszczędności budżetowych, jak również zasilenia ogólnej sieci energetycznej w prąd potrzebny u innych odbiorców.
Abyście mogli przejść do kolejnych etapów projektu musicie zgłębić wiedzę na temat technologii wykorzystujących możliwość przetwarzania energii promieni słonecznych do celów gospodarczych, tak więc niezbędne będą Wam informacje wyjaśniające ideę PROSUMENTA:

• technologiach umożliwiających produkcję prądu elektrycznego z promieni słonecznych w tym: z jakich elementów zbudowany jest system fotowoltaiczny, czym jest inwerter lub kabel solarny, o korzyściach ekonomicznych i ekologicznych takich instalacji;
• warunkach technicznych instalacji w tym: w jaki sposób temperatura wpływa na wydajność systemu (czy w Grecji działa wydajniej), jakie warunki środowiskowe muszą być spełnione, aby system mógł być zainstalowany, czy można magazynować energię, jaką powierzchnię dachu zajmują średnio panele dla rodziny trzyosobowej, mieszkającej w domu jednorodzinnym, jak działa fotowoltaika podczas pochmurnych dni;

Informacje na ten temat zostały umieszczone w zakładce WOKÓŁ ENERGII I FOTOWOLTAIKI Wskazane byłoby również abyście przestudiowali portale, których adresy znajdują się w zakładce CIEKAWE STRONY i CIEKAWE FILMY. Możecie też korzystać z materiałów, które znajdziecie sami.

W tym zadaniu należy:

1.3.1. Przedstawić informacje dotyczące:
zasady działania fotowoltaiki (aspekt naukowy);
sposobu/schematu działania systemu fotowoltaicznego (aspekt techniczny);
czynników sprzyjających i ograniczających wydajność systemu fotowoltaicznego (aspekty klimatyczne i techniczne);
rodzajów systemów fotowoltaicznych (technologii produkcji, on/off grid);
definicji prosumenta i zasad jego funkcjonowania;
danych o ilości instalacji fotowoltaicznych w Polsce i Europie;
Maks. 60 punktów. Ograniczenie znaków do 5400.

1.3.2 Załączyć maksymalnie 5 slajdów zawierających prezentację zagadnień przedstawionych w opisie. Maks. 25 punktów.

W tym etapie będziecie dobierać systemy fotowoltaiczne dla domów jednorodzinnych. Musicie więc znaleźć właścicieli domów jednorodzinnych z Waszej okolicy, którzy zgodzą się, aby właśnie dla ich domów taki system został dobrany. Oczywiście czysto teoretycznie.

Musicie w ramach konkursu przygotować projekty dla co najmniej 5 domów jednorodzinnych, ale możecie przygotować więcej projektów. Każdy dodatkowo przeanalizowany projekt to dodatkowe doświadczenie dla Was, jak również dodatkowi ludzie, którzy zapoznają się z problematyką pozyskiwania energii słonecznej na przykładzie własnego domu. Pierwszy dom przygotujcie wspólnie całą drużyną. Dzięki temu nauczycie się jak korzystać z naszych kalkulatorów i przeprowadzać wszelkie potrzebne obliczenia. Żeby obliczyć pięć pozostałych domów, podzielcie zespół na pary, z których każda przygotuje oddzielny projekt. Przejdźcie w ten sposób przez kolejne zadania do wykonania:

• Obliczenie zapotrzebowania energetycznego;
• Emisja CO₂ i kompensacja ekologiczna;
• Dobranie mocy systemu fotowoltaicznego;
• Kalkulacja ekonomiczna.

Dla każdego z powyższych raportów, postępujcie taka samo - pierwszy z domów policzcie wspólnie całą grupą, a kolejne liczcie na przykład w zespołach dwuosobowych.

W tym zadaniu należy:

1.4.1 Podać krótką charakterystykę 6 domów, które będą przedmiotem obliczeń, według schematu dla każdego domu:
miejscowość
teren wiejski/miejski
liczba pięter
powierzchnia domu w m²
liczba mieszkańców
liczba pomieszczeń (liczy się również klatka schodowa na piętrze i każde wydzielone pomieszczenie np. suszarnia na poddaszu, spiżarnia w piwnicy, itp.).
Maks. 60 punktów (10 punktów za dom).

1.4.2 Wgrać slajd prezentujący powyższe informacje. Maks. 5 punktów.

WYLICZANIE ZUŻYCIA ENERGII
Należy przeprowadzić obliczenia dla 6 wybranych domów jednorodzinnych. Obliczenie całkowitego zapotrzebowania energetycznego budynku polega na zsumowaniu zapotrzebowania wszystkich urządzeń elektrycznych w nim pracujących.
Najlepiej zrobić to, określając oddzielnie zużycie każdego pomieszczenia, a następnie je sumując.

Aby ułatwić Wam to zadanie, przygotowaliśmy nowoczesną, interaktywną aplikację umożliwiającą obliczenie zapotrzebowania energetycznego budynku mieszkalnego w łatwy i przyjazny dla użytkownika sposób. Znajdziecie ją w zakładce KALKULATORY

Aplikacja przedstawiona jest w postaci budynku podzielonego na pomieszczenia o określonej funkcji wyposażone w odpowiednie urządzenia.

Aby uzyskać sumaryczny wynik należy przeanalizować wszystkie pomieszczenia.
Pomieszczenia wybierane są poprzez kliknięcie w nie na rysunku budynku lub poprzez zaznaczenie okienka z nazwą pomieszczenia na pasku pod rysunkiem. Pozostają zaznaczone podczas analizowania danego pomieszczenia.
Po wybraniu pomieszczenia pojawia się tabelka, w której wymienione są urządzenia charakterystyczne dla danego rodzaju pomieszczenia.
Aby obliczyć zużycie energii przez dane urządzenie należy wpisać jego czas dobowego użytkowania. Inne dane jak średnia moc urządzenia, ilość urządzeń w pomieszczeniu wpisane są domyślnie, ale ich wartość można dostosować do indywidualnych potrzeb (np. w kolumnie "średnia moc urządzenia" podany jest średni zakresu mocy w nawiasie obok). Jeżeli w zestawieniu nie ma urządzenia, które znajduje się w danym pomieszczeniu, można je dopisać klikając na dole tabelki w przycisk "dodaj urządzenie".

Jeżeli w budynku znajduje się po kilka pomieszczeń tego samego typu np. trzy sypialnie, to można je dodać do obliczeń poprzez kliknięcie w przycisk "dodaj następne pomieszczenie", który rozwija listę typowych pomieszczeń wraz z bazą urządzeń dla nich właściwych. Jeżeli nie ma w spisie takiego pomieszczenia, to należy kliknąć w przycisk "inne", które zawiera pustą tabelkę, gdzie można wpisać swoje propozycje.

Po zakończeniu wybierania urządzeń w danym pomieszczeniu należy na dole aplikacji kliknąć przycisk "przelicz".
Aplikacja sumuje zużycie energii elektrycznej przez kolejne pomieszczenia.
Aplikacja będzie automatycznie przeliczać zużycie dobowe na roczne.

W okienku z boku ukaże się sumaryczny wynik zużycia prądu w danym pomieszczeniu wraz z listą, na której widoczne będą wszystkie wzięte pod uwagę sprzęty. Istnieje możliwość poprawy listy i ponownego przeliczenia, co pozwala na korektę ewentualnych błędów.

Oczywiście trzeba pamiętać, że wyliczenia kalkulatora mają charakter orientacyjny.

Tak naprawdę najlepszym sposobem zweryfikowania faktycznego zużycia prądu jest zastosowanie miernika, tzw. watomierza. Urządzenie podłącza się do gniazdka elektrycznego i dopiero do niego podłącza się, np. czajnik elektryczny, lodówkę, telewizor itd. Watomierz pokazuje zarówno chwilowe, jak i całkowite zużycie prądu przez podłączone urządzenie. Potrafi również wyliczyć koszt jego pracy w trakcie okresu pomiarowego. Dla potrzeb naszego projektu proponujemy jednak przyjąć dane przybliżone.

Po podsumowaniu kolejnych pomieszczeń można wygenerować plik w pdf zawierający zestawienie zbiorcze dla całego budynku lub zestawienie kolejnych pomieszczeń.

ANALIZA ENERGETYCZNA POMIESZCZEŃ ORAZ OKREŚLENIE SPOSOBÓW ZMNIEJSZENIA ZUŻYCIA ENERGII W BUDYNKU MIESZKALNYM

Po dokonaniu obliczeń zużycia energii przez poszczególne pomieszczenia domu, przygotujcie wykres kołowy, na którym przedstawicie otrzymane wyniki np. w procentach. Zaznaczcie pomieszczenia, które zużywają najwięcej energii.

Zadaniem konkursowym jest także przeliczenie całkowitej energii zużywanej przez dom w skali roku na przykładowe zamienniki , tj. porównywalne z oświetleniem głównej ulicy w mieście przez x godzin i y dni, albo w jakim czasie zakład produkcyjny zużyłby taką wielkość energii itd.
Podanie takich przykładów będzie bardziej poglądowe i łatwiejsze do zapamiętania.

Zaproponujcie sposoby oszczędzania energii w Waszych domach.

W tym zadaniu należy:

1.5.1 Przedstawić "raport energetyczny domu" w pdf (wygenerowany z Kalkulatora zużycia energii elektrycznej). Maks. 180 punktów (30 pkt za dom).

1.5.2 Wskazać pomieszczenie w domu zużywające największą ilość energii, opisać sposoby oszczędzania energii elektrycznej w domu oraz porównać zużycie energii przez dom jednorodzinny do zużycia energii przez innych odbiorców (np. oświetlenie ulicy, zużycie energii przez zakład produkcyjny). Maks. 100 punktów. Ograniczenie znaków do 2500.

1.5.3 Załączyć maksymalnie 6 slajdów (osobno dla każdego domu) zawierających:

• zdjęcie budynku;
• wykres kołowy przedstawiający zużycie energii w poszczególnych pomieszczeniach;
• zaznaczone jego zapotrzebowanie energetyczne.

Maks. 30 punktów.

1.5.4 Załączyć 2 slajdy przedstawiające:

• pomieszczenie w domu zużywające największą ilość energii
• porównanie zużycia energii przez dom do zużycia energii przez innych odbiorców (np. oświetlenie ulicy, zużycie energii przez zakład produkcyjny).
• praktyczne sposoby oszczędzania energii w domu

Maks. 10 punktów.

Na podstawie wyliczonej wartości zużycia energii elektrycznej przez budynek mieszkalny należy wyliczyć koszt środowiskowy wyprodukowania tej energii z paliw kopalnych (węgla kamiennego i brunatnego) w przeliczeniu na ilość CO₂ wyemitowaną do środowiska w skali roku.

Aby wyrównać stratę środowiskową należy wyliczyć jaką ilość nowych drzew trzeba posadzić, aby został skompensowany CO₂ wyemitowany w wyniku funkcjonowania domu.

W zakładce KALKULATORY zamieszczone zostały aplikacje:
do wyliczania emisji CO₂ powstałej w wyniku wykorzystania energii ze źródeł nieodnawialnych;
do wyliczania kompensacji ekologicznej emisji CO₂ do atmosfery powstałej w wyniku wykorzystania energii ze źródeł nieodnawialnych przez budynek.

Obliczenie efektu środowiskowego jest ważne, ponieważ w przypadku korzystania z energii wyprodukowanej ze źródeł odnawialnych jest to koszt uniknięty.

W tym zadaniu należy:

1.6.1 Wyliczyć emisję CO₂ oraz ilość drzew potrzebnych do jej skompensowania dla wszystkich domów oraz przyrównać ją do emisji wytwarzanej przez inne obiekty np. samoloty, samochody, zakłady produkcyjne. Maks. 30 punktów.

1.6.2 Zamieścić 1 zbiorczy slajd prezentujący zapotrzebowanie energetyczne każdego domu, emisję CO₂ oraz liczbę drzew potrzebną do kompensacji. Maks. 5 punktów.

Wyliczenie zapotrzebowania energetycznego budynku jest pierwszym krokiem do dobrania ogniw fotowoltaicznych dla tego budynku.

W celu obliczenia ilości paneli fotowoltaicznych potrzebnych do pokrycia zapotrzebowania energetycznego budynku została przygotowana nowoczesna, interaktywna aplikacja umożliwiająca przeprowadzenie obliczeń w łatwy i przyjazny dla użytkownika sposób. Aplikacja znajduje się w zakładce KALKULATORY

DOBRANIE WIELKOŚCI MIKROINSTALACJI FOTOWOLTAICZNEJ

Kalkulator fotowoltaiczny pozwoli na wyliczenie mocy systemu fotowoltaicznego oraz na oszacowanie ilości modułów, które zmieszczą się na rzeczywistej powierzchni dachu budynku po uwzględnieniu istniejących tam przeszkód.

Pierwszym krokiem jest obliczenie mocy systemu fotowoltaicznego pokrywającego 100% zapotrzebowania budynku mieszkalnego.
Obliczenie mocy systemu uwzględnia parametry istotne dla funkcjonowania modułów fotowoltaicznych takich jak: usytuowanie powierzchni na której będą zainstalowane moduły względem kierunków świata, jego nachylenia względem Słońca, średniego nasłonecznienia w danym regionie, itp. Wszystkie elementy uwzględnione są we wzorze.
Wartość zapotrzebowania energetycznego budynku oraz stałe współczynniki we wzorze zostały zamieszczona domyślnie, ale inne parametry należy wpisać indywidualnie, posiłkując się przygotowanymi podpowiedziami.

Następnym krokiem jest dopasowanie liczby modułów do rzeczywistej powierzchni, na której system ma być umieszczony.
Oszacowanie ilości modułów, które mogą się zmieścić na powierzchni przewidzianej do ich zainstalowania (nie zawsze musi to być dach, może być działka przy budynku) i która zapewnia ich efektywne funkcjonowanie, wymaga wykluczenia powierzchni przeszkód oraz strefy cienia przez nie rzucanego. Firmy zajmujące się fotowoltaiką wykorzystują w tym celu skomplikowane algorytmy i programy graficzne. Samodzielnie można określić ile modułów da się zainstalować na wybranej powierzchni nakładając na rysunek dachu modele paneli w tej samej skali.
Kalkulacja w ramach tego projektu jest szacunkowa i wybrane do niej zostały panele monokrystaliczne o maksymalnej sprawności. W związku z tym znane są ich parametry. Panele monokrystaliczne mają określone wymiary: 1 m x 1,7 m i trzeba sprawdzić czy powierzchnia dachu o sprzyjających warunkach jest wystarczająca dla ich zamontowania.

W aplikacji zamieszczone są także podpowiedzi, wyjaśnienia, rysunki, przykłady.
Wszystkie informacje dotyczące kolejności przeprowadzania obliczeń znajdziecie w opisie kalkulatora.

OBLICZENIE OSZCZĘDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z ZAMONTOWANIA PANELI FOTOWOLTAICZNYCH

Aspekt opłacalności systemu fotowoltaicznego jest kluczowym argumentem dla właścicieli domów jednorodzinnych przemawiającym za instalacją takiego systemu we własnym domu. Instalacja systemu fotowoltaicznego jest inwestycją, której koszt założenia zwróci się w dwójnasób. Po pierwsze są to oszczędności dla środowiska, a po drugie jest to darmowa energia, z której użytkownicy domów będą mogli korzystać po zamortyzowaniu inwestycji.

Wykorzystując kalkulator ekonomiczny można oszacować oszczędności, które użytkownik odniesie w skali roku z tytułu zainstalowania systemu fotowoltaicznego.

Oszczędność jest tu traktowana jako koszt uniknięty wynikający z różnicy między kosztem całkowitego zapotrzebowania na energię danego budynku a kosztem energii wygenerowanej z zastosowaniem mikroinstalacji.

Przyjęte zostało założenie, że jest to mikroinstalacja on-grid, czyli została podłączona do sieci energetycznej, do której odprowadzane są nadwyżki prądu w ciągu dnia jak również odbierane w godzinach szczytu.

Obliczenia wykonywane są w trzech krokach:

• Obliczenie rocznej produkcji energii systemu zainstalowanego na budynku (wyrażoną w kWh), biorąc pod uwagę jego moc oraz wydajność zależną od zorientowania względem stron świata.
• Oszacowanie kosztu instalacji systemu przeliczając wielkość instalacji wyrażoną w Watach przez przybliżoną cenę zainstalowanego Wata.
• Ocenienie wartości prądu wyprodukowanego we własnym systemie fotowoltaicznym to wyliczona wcześniej roczna produkcja mikroinstalacji (kWh) pomnożona przez cenę jednostkową kWh energii.

W tym zadaniu należy:

1.7.1

• w kalkulatorze dobrania systemu fotowoltaicznego wyliczyć moc systemu zapewniającą w 100% zapotrzebowanie energetyczne każdego z domów oraz ilość modułów PV zapewniających taką moc;
• przygotować schematyczny plan domów, z naniesionymi na dachu panelami fotowoltaicznymi (o wymiarach 1 m x 1,7 m) oraz z zaznaczonymi przeszkodami na dachu i w terenie, które mogą zmniejszać rzeczywistą dostępną powierzchnię dachu. Na rysunku zaznaczyć kierunki świata.

Maks. 180 punktów (30 punktów za dom).

1.7.2 podać: współrzędne geograficzne domów, nachylenie dachu, wartość naświetlenia dla danego rejonu odczytaną z mapy naświetlenia Polski, ilość paneli PV rzeczywiście możliwych do zainstalowania na budynku oraz ile procent zapotrzebowania energetycznego budynku zostało pokryte przez zaprojektowany system fotowoltaiczny
Maks. 120 punktów (20 punktów za dom).

1.4.3 wgrać 6 slajdów (po jednym dla każdego domu), na których znajdzie się rysunek, wraz z wszystkimi powyższymi informacjami. Maks. 30 punktów.

Szkolny zespół konkursowy powinien przedstawić właścicielom domów:
wyniki przeprowadzonych obliczeń (pdf raportu),
wyniki analizy energetycznej (wykres kołowy),
sposoby zmniejszenia zużycia energii budynku mieszkalnego.

W tym zadaniu należy:

1.8.1 Opisać 6 spotkań z właścicielami domów w celu zaprezentowania wyników analiz i obliczeń dokonanych przez zespół. Maks. 180 punktów (30 punktów za dom). Ograniczenie znaków 1200 na opis jednego domu.

1.8.2 Załączyć maksymalnie 6 zdjęć (po 1 zdjęciu ze spotkań z właścicielami 6 domów). Maks. 30 punktów.

1.8.3 Załączyć slajd zawierający zdjęcia ze spotkań z 6 właścicielami domów. Maks. 5 punktów.

Celem działań prowadzonych w ramach projektu badawczego "Postaw na Słońce" jest upowszechnienie wiedzy na temat energii odnawialnej, a w szczególności energii fotowoltaicznej oraz zapoznanie szerokiej publiczności z praktycznymi możliwościami wykorzystania mikroinstalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych (jednorodzinnych, wielorodzinnych) oraz urzędowych (szkoła, urząd).

W pierwszym etapie nauczyliście się wiele na temat OZE i fotowoltaiki. Teraz konieczne będzie dotarcie z informacją o projekcie i zdobytą wiedzą także do dorosłych. Osoby dorosłe mogą już dzisiaj podjąć decyzję o zainstalowaniu własnych ogniw i rozpocząć budowę łańcucha ekologicznej energetyki rozproszonej. Muszą jednak wiedzieć coś więcej o korzyściach z takiej inwestycji i właśnie Wy, jako uczestnicy projektu naukowo - badawczego "Postaw na Słońce" możecie pomóc im dowiedzieć się czegoś więcej na temat energii pozyskiwanej ze Słońca. Są to innowacyjne technologie przyszłości i nie do wszystkich dotarła wiadomość, że są już w zasięgu ręki, możliwe do wykorzystania przy zasilaniu energią swojego domu.

Jednak zanim to zrobicie, przećwiczcie organizowane konferencji na swoich kolegach. Przygotujcie dla nich apel szkolny, na którym przedstawicie zdobytą wiedzę i zaprezentujecie wyniki swoich obliczeń i zaprojektowane mikroinstalacje.

Konieczna jest jak najszersza promocja wiedzy na temat energetyki w środowisku szkolnym. Akcja promocyjna musi być interesująca - w formie plakatów, ulotek, gazetek szkolnych, konkursów, happeningów czy innych przyciągających uwagę form, które pozostaną w pamięci.

Podajcie ciekawostki na temat energii, pokażcie łatwe sposoby na oszczędzanie energii, zarówno w szkole jak i domu (zobaczcie zakładkę CIEKAWE STRONY, CIEKAWE FILMY ), wymyślcie chwytliwe hasła reklamujące oszczędzanie energii. Pokażcie, jak ważna jest to sprawa dla środowiska i dla budżetu.

Powtarzajcie informację o wadze problemu, aby jak najwięcej młodzieży uczestniczyło w promocji projektu docierając do jak najszerszej grupy odbiorców!

W tym zadaniu należy:

2.1.1 Opisać przeprowadzoną w szkole kampanię promocyjną. Maks. 60 punktów. Ograniczenie znaków do 2400.

2.1.2 Przesłać max. 6 zdjęć będących ilustracją szkolnej kampanii zawierających takie elementy jak plakaty, ulotki, gazetki, happeningi, itp. Maks. 60 punktów.

Zaprezentujcie społeczności szkolnej podczas apelu zdobyte informacje w jak najbardziej atrakcyjny i nowoczesny sposób. Przygotujcie dla swoich kolegów prezentację mówiącą o wynikach waszych działań w etapie I, składającą się z maksymalnie 20 slajdów, którą moglibyście przedstawić w ciągu 15 minut na apelu szkolnym.

Proponujemy przygotowanie prezentacji w programie Power Point, który daje duże możliwości ciekawego przedstawienia problemu (zdjęcia, wykresy, filmy, pomysłowe rysunki, dźwięki itd.).

Istotne jest, aby prezentacja stanowiła przemyślaną koncepcję, a nie zbiór surowych faktów skopiowanych ze stron internetowych. Im bardziej pomysłowa i intrygująca prezentacja, tym silniej zapadnie w pamięć odbiorców.

Należy jednak pamiętać, by forma nie przysłoniła treści. Pomyślcie, czy nie potraktować tematu z humorem i nie skorzystać z formy komiksu, karykatur itp.? Można w tej sprawie zwrócić się o pomoc do nauczyciela sztuki lub informatyki.

Skorzystajcie ze slajdów przygotowanych na potrzeby raportowania się z wykonanych zadań etapu I.

Wygłoszenie prezentacji na temat energii będzie dobrą okazją, aby poinformować kolegów o realizacji projektu naukowo - badawczego "Postaw na Słońce". Możecie wtedy zaprezentować swój Zespół oraz założenia organizacyjne projektu.

Prezentacja wygłoszona na forum szkoły powinna być atrakcyjna, nie może być suchym sprawozdaniem. Zastanówcie się nad wykorzystanie filmów z zakładki CIEKAWE FILMY

Apel szkolny przeprowadzony przed znanym audytorium jest "próbą generalną" przed przeprowadzeniem konferencji dla środowiska lokalnego. Zakres tematyczny apelu szkolnego, jak i konferencji lokalnej pokrywają się, ale zespołowi uczniowskiemu łatwiej będzie najpierw przedstawić prezentację przed znanym audytorium - szkolnych kolegów.

To także świetna okazja by poprosić innych uczniów o pomoc i określić, jak mogą włączyć się w realizację ostatniego zadania konkursowego - konferencji lokalnej.

Wszelkie materiały merytoryczne zamieszczone są w zakładce WOKÓŁ ENERGII I FOTOWOLTAIKI

W tym zadaniu należy:

2.2.1 Opisać przebieg apelu - gdzie i kiedy się odbył, podać liczbę klas i szacunkową liczbę uczniów obecnych na apelu, jakie dodatkowe elementy oprócz przedstawienia prezentacji się na nim pojawiły, jakie pytania padały ze strony słuchaczy. Maks. 50 punktów. Ograniczenie znaków do 2400.

2.2.2 Załączyć przedstawioną podczas apelu prezentację wykonaną na bazie slajdów z raportów dotychczas realizowanych zadań konkursowych etapu I. Maks. 25 punktów. Prezentacja nie powinna być dłuższa niż 20 slajdów.

2.2.3 Załączyć maksymalnie 5 zdjęć obrazujących przebieg apelu. Zdjęcia powinny pokazywać zarówno słuchaczy jak i prowadzących w trakcie przedstawiania prezentacji. Maks. 25 punktów.

Aby informacja o Waszej Konferencji dotarła do jak największej liczby osób musicie zaplanować i przeprowadzić swoją lokalną kampanię informacyjną, według poznanego wcześniej schematu (przygotowywaliście przecież plan promocji w środowisku szkolnym tematyki oszczędzania energii, energii odnawialnej, energii z ogniw fotowoltaicznych oraz swoich działań badawczych).

Adresatem kampanii będzie lokalna społeczność, ale przede wszystkim: właściciele domów jednorodzinnych, mieszkańcy wspólnot i spółdzielni, przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego.
Przygotowując plany kampanii weźcie pod uwagę wykorzystanie takich narzędzi jak: plakaty, ulotki, artykuły w prasie lokalnej i na stronach internetowych szkoły oraz innych instytucji i organizacji lokalnych, organizację happeningów czy innych działań. Wasza pomysłowość na pewno nie ma granic. Poproście o pomoc lokalne media, parafie i organizacje ekologiczne. Aby Wasz wysiłek miał sens, w konferencjach lokalnych powinno wziąć udział nie mniej niż 30 osób (nie wliczając udziału uczniów i nauczycieli). Nawet najlepiej przygotowana merytorycznie konferencja ma małe oddziaływanie, jeżeli nie dopisze frekwencja uczestników.

W tym zadaniu należy:

2.3.1 Opisać przebieg realizacji promocji konferencji, w tym informację o:

• odbytych spotkaniach (z kim, gdzie i kiedy);
• przygotowanych, wręczonych i rozwieszonych materiałach informacyjno-promocyjnych (plakaty, ulotki, zaproszenia, transparenty, materiały Fundacji BOŚ) podać liczbę wszystkich przygotowanych materiałów oraz liczbę odbiorców;
• roli poszczególnych członków zespołu.
• artykułach wzmiankach na stronach internetowych i w mediach lokalnych. Podać szacunkową liczbę odbiorców
• innych działaniach promocyjnych (happeningi, promocja w czasie festynów, dni otwartych szkoły, pikników naukowych itd.)

Maks. 250 punktów. Ograniczenie znaków 5400.

2.3.2 Załączyć plan promocji w formie terminarza obejmującego kolejne zadania i informacje o osobach wyznaczonych do realizacji poszczególnych zadań. Maks. 25 punktów.

2.3.3 Załączyć maksymalnie 5 zdjęć różnych materiałów promocyjnych przygotowanych przez zespół (plakaty, ulotki, zaproszenia itp.) Maks. 50 punktów. Punktowane jest tylko jedno zdjęcie każdego z materiałów.

2.3.4 Załączyć maksymalnie 5 zdjęć dokumentujących informację w mediach (zrzuty ekranowe ze stron internetowych, skany artykułów z gazet). Maks. 50 punktów.

2.3.5 Załączyć maksymalnie 5 zdjęć dokumentujących wykonanie promocji - rozwieszone plakaty, uczniowie w trakcie rozdawania ulotek itd. Maks. 25 punktów.

RAMOWY PROGRAM KONFERENCJI LOKALNEJ

I. Część oficjalna

1. Powitanie
2. Przedstawienie celu spotkania (udział w projekcie "Postaw na Słońce" - informacja o projekcie i jego celu).
3. Przedstawienie Organizatorów:
Zespół Konkursu "Postaw na Słońce: uczniowie, opiekun - nauczyciel fizyki;
Zaproszeni eksperci i goście specjalni
4. Przedstawienie planu spotkania.

II. OZE - informacje ogólne nt. Odnawialnych Źródeł Energii

1. źródła energii wykorzystywanej przez ludzi;
2. wpływ produkcji energii ze źródeł nieodnawialnych na środowisko przyrodnicze;
3. wyczerpywanie się surowców, z których pozyskiwana jest energia i co z tego wynika;
4. odnawialne Źródła Energii (OZE);
5. sytuacja Polski na tle innych krajów w aspekcie korzystania z OZE;
6. możliwości wsparcia finansowania mikroinstalacji OZE dla indywidualnych odbiorców - taryfy FIT, środki publiczne (np. programy WFOŚiGW), produkty bankowe.

III. MIkroinstalacje fotowoltaiczne - informacje ogólne nt. Jak pozyskać prąd ze Słońca?

1. Film promocyjny wyjaśniający co to są instalacje fotowoltaicznie.
2. Fotowoltaika - krótko na temat nowej technologii - mapa nasłonecznienia Polski, wydajność systemu, rodzaje paneli.
3. Co trzeba wiedzieć i od czego zacząć, aby zainstalować system fotowoltaiczny - Warunki konieczne (Słońce, dach o wystawie południowej, nachylenie powierzchni, na której mocowane będą panele słoneczne).

IV. Prosument - informacje szczegółowe nt. Jak Słońce może pracować dla Ciebie?

1. Film promocyjny wyjaśniający status prosumenta.
2. Podłączenie do sieci energetycznej, możliwość zarabiania na produkcji prądu we własnym domu - wyjaśnienie pojęcia "prosument".
3. Prezentacja wykonanych projektów przez Szkolny Zespół Konkursowy dla domów z sąsiedztwa wraz z kalkulacją finansową tj. wyliczeniem oszczędności wynikających z zastosowania mikroinstalacji fotowoltaicznych.
4. Prezentacja portalu www.postawnaslonce.pl i przyjaznych użytkownikowi kalkulatorów energetycznych dla budynku szkolnego i mieszkalnego, obliczania śladu CO₂ i rekompensaty ekologicznej, dobrania modułów fotowoltaicznych.
5. Przedstawienie źródeł finansowania mikroinstalacji

V. Pytania do ekspertów

CZAS KONFERENCJI

Konferencja powinna trwać nie dłużej niż dwie godziny, aby utrzymać aktywną uwagę uczestników na prezentowanych zagadnieniach.
Prezentacja powinna zawierać ok. 20 slajdów.

Założenia dotyczące ram czasowych konferencji:
część oficjalna: ok. 10 min,
blok OZE: czas ok. 10 minut,
blok mikroinstalacje: ok. 15 min,
blok prosument: ok. 40 min.
pytania: ok. 30 min.

MATERIAŁY KONFERENCYJNE

Powinniście przygotować materiały konferencyjne, które będą rozdane wśród uczestników. Jednym z materiałów może być broszura opracowana przez ekspertów z zakresu ekologii i fotowoltaiki, a przygotowana przez Fundację BOŚ.

Zawiera opracowanie kluczowych tematów związanych z zagadnieniem mikroinstalacji i funkcjonowania prosumenta na rynku polskim. Broszura dostępna jest w zakładce MATERIAŁY

Jednak najważniejszym materiałem konferencyjnym będą przygotowane przez szkolne zespoły uczniowskie projekty mikroinstalacji fotowoltaicznych dla wybranych domów jednorodzinnych (rysunki i obliczenia).

EKSPERCI

Fundacja BOŚ zapewni udział eksperta w dziedzinie dofinansowywania indywidualnych mikroinstalacji. Zastanówcie się również nad zaproszeniem ekspertów z waszej okolicy - przedstawicieli wydziału ochrony środowiska w gminie, ekspertów z pobliskiej uczelni, okolicznych prosumentów itd.

Udział ekspertów jest bardzo ważny, ponieważ uwiarygadnia profesjonalne podejście do przedsięwzięcia i pozwala na bezpośrednie wyjaśnienie kwestii technicznych i ekonomicznych. Na koniec Konferencji przewidziany jest czas na pytania specjalne do ekspertów. Jak tylko zaplanujecie termin konferencji, prześlijcie informacje do organizatora konkursu, a Fundacja BOŚ zatroszczy się o to, aby na Wasza konferencję dotarł nasz ekspert.

FILMY PROMUJĄCE PROSUMENTA

Pamiętajcie, że równolegle z Waszym konkursem został ogłoszony konkurs filmowy na popularyzację idei prosumenta, skierowany również do młodzieży szkolnej.

Powstałe w tym konkursie prace, jak również inne ciekawe filmy o tej tematyce, będą zamieszczone na portalu www.postawnaslonce.pl i będą stanowić wsparcie dla zespołów uczniowskich realizujących kampanię informacyjną i uatrakcyjnią konferencję.

Możecie korzystać z tych materiałów, aby wzmocnić promocję i zainteresować większą ilość osób udziałem w Waszych Konferencjach Lokalnych.

PREZENTACJA

Prezentacja powinna być ułożona w taki sposób, aby zapoznać odbiorców z różnymi aspektami odnawialnych źródeł energii i fotowoltaiki, najpierw omawiając problemy ogólne, a potem przechodząc do bardziej szczegółowych.

Myślą przewodnią prezentacji będzie wyjaśnienie pojęć: OZE, mikroinstalacje fotowoltaiczne i prosument. Każde z tych słów będzie tytułem bloku prezentacji, który będzie zawierał kilka slajdów omawiających poszczególne zagadnienia.

PREZENTACJA DOMÓW

Zaproszonych uczestników należy zapoznać z wynikami swoich doświadczeń i obliczeń dokonanych dla wybranych domów z okolicy. Przykłady z własnych badań i wiedza na tematy ogólne są najlepszym argumentem, który może zachęcić zgromadzone tam osoby do dalszego zainteresowania się tematem.

Każdy przykład "domu z sąsiedztwa", dla którego zostały dokonane wyliczenia fotowoltaiczne podczas szkolnego projektu należy przedstawić w sekwencji:
1. Slajd ze zdjęciem domu,
2. Slajd zawierający rysunki budynku z umieszczonymi panelami oraz nanieść informacje na temat:
położenia geograficznego,
nachylenia dachu
zapotrzebowania energetycznego budynku mieszkalnego (100%);
przeszkód w terenie zmniejszających powierzchnię możliwą do zainstalowania systemu fotowoltaicznego;
ilości paneli fotowoltaicznych (o wymiarach 1 m x 1,7 m) możliwych do zainstalowania na budynku;
ile procent zapotrzebowania energetycznego domu mieszkalnego zostało pokryte przez zaprojektowany system fotowoltaiczny;
oszczędności ekonomicznych wynikających z wykorzystania systemu fotowoltaicznego do produkcji prądu pokrywającego część zapotrzebowania energetycznego domu.
3. Slajd prezentujący emisję CO₂ i jej kompensację dla 6 domów.

WYBRANE ASPEKTY LOGISTYCZNE ZWIĄZANE Z ORGANIZACJĄ KONFERENCJI

Macie już przygotowany program konferencji oraz materiały konferencyjne, wybraliście prelegentów, pora na sprawy techniczne tj. oszacowanie ilości osób, które wezmą udział w konferencji oraz wybranie miejsca gdzie ma się ona odbyć. Dobrym miejscem będzie na pewno szkoła lub dom kultury, ale możecie mieć inne pomysły na ten temat.

Trzeba się także zastanowić jakich oficjeli z Waszego regionu należałoby zaprosić, aby podnieść jej rangę.
Musicie przeanalizować każdy aspekt techniczny związany z organizacją konferencji i ustalić kto za niego odpowiada w tym m.in.:
zaplanować w jakiej ilości należy przygotować materiały konferencyjne,
kto zaprojektuje zaproszenia i je roześle lub rozniesie,
kto zajmie się recepcją i listą obecności,
kto będzie odpowiedzialny za wyświetlenie prezentacji i filmów,
kto przygotuje salę i rozstawi krzesła
kto będzie usadzał uczestników
itd ...

LISTA SPRAWDZAJĄCA

1. Przygotowanie planu konferencji.
2. Kontakt z Ekspertem d/s fotowoltaiki - wcześniejsze dostarczenie planu spotkania i omówienie ew. krótkiego wystąpienia.
3. Kontakt z Ekspertem, który wypowie się na temat strony ekonomicznej instalacji systemu fotowoltaicznego - wcześniejsze dostarczenie planu spotkania i przedstawienie tematu wystąpienia.
4. Zebranie wolontariuszy, którzy pomogą przygotować i przeprowadzić konferencję (wyznaczenie zadań dla wolontariuszy - np. usadzanie gości, pilnowanie listy obecności, itd.)
5. Przygotowanie prezentacji.
6. Przygotowanie materiałów konferencyjnych:
plan konferencji,
prezentacja uczniowska (wydrukowana po 3 slajdy na stronie, dwustronnie),
broszura nt. fotowoltaiki przygotowana przez Fundację BOŚ.
7. Przygotowanie listy zaproszonych gości i potwierdzenie udziału.
8. Przygotowanie materiałów promocyjnych, które będą wyświetlane przed rozpoczęciem konferencji (np. filmy nt. fotowoltaiki ze strony PnS oraz filmy z etapu filmowego PnS).
9. Przygotowanie sali (ustawienie krzeseł, stołów, rozłożenie materiałów konferencyjnych, dostęp do prądu, zainstalowanie rzutnika, mikrofonu, podłączenie laptopa z prezentacją, przeprowadzenie próby głosu).

W tym zadaniu należy:

2.4.1 Opisać sposób organizacji i przebieg konferencji, w tym podać informacje takie jak:
kiedy i gdzie odbyła się konferencja
czas trwania
rola poszczególnych członków zespołu oraz wolontariuszy
ilu było prelegentów i kto wygłaszał poszczególne referaty
czy korzystano w trakcie konferencji z materiałów filmowych i jakich
ilu było uczestników konferencji i kto to był
jacy goście specjalni pojawili się na konferencji (przedstawiciele władz samorządowych, mediów, stowarzyszeń itp.)
jak została przyjęta przez społeczność lokalną
zawartość materiałów konferencyjnych
Maks. 250 punktów. Ograniczenie znaków do 5400.

2.4.2 Załączyć plan konferencji. Maks. 25 punktów.

2.4.3 Załączyć prezentację PP przedstawioną przez uczniów na konferencji, wykonaną na bazie slajdów z raportów dotychczas realizowanych zadań konkursowych I i II etapu lub innych slajdów. Prezentacja nie powinna być dłuższa niż 30 slajdów. Maks. 50 punktów.

2.4.4 Załączyć listę obecności - z krótką informacją o uczestnikach (np. Andrzej Kowalski - przedstawiciel gminy, Jan Zieliński - właściciel domu jednorodzinnego, itd.). Maks. 30 punktów.

2.4.5 Załączyć maksymalnie 5 zdjęć z przebiegu konferencji. Zdjęcia powinny pokazywać zarówno słuchaczy jak i prowadzących w trakcie przedstawiania prezentacji. Maks. 25 punktów.